L-importanza tat-teknoloġija, il-konnettività u ċ-ċibersigurtà fil-ħajja ta’ kuljum ġiet enfasizzata mill-pandemija tal-COVID-19. L-introduzzjoni ta’ lockdowns għall-prevenzjoni tat-tixrid tal-virus fissret li s-soċjetà saret dipendenti fuq it-teknoloġiji diġitali bħal qatt qabel.
Fi sforz biex jiġu salvati l-ħajjiet u tittaffa l-pressjoni fuq l-isptarijiet, miljuni ta’ nies bdew jaħdmu mill-bogħod mid-dar filwaqt li ħafna mill-attivitajiet tax-xiri, is-soċjalizzazzjoni u t-tagħlim tagħna saru bl-użu ta’ kompjuters u apparat mobbli.
Anke servizzi pubbliċi kruċjali saru aċċessibbli online u l-pandemija pprovdiet ħarsa ġenerali kemm tal-possibbiltajiet kif ukoll tal-vulnerabbiltajiet potenzjali tat-teknoloġija u d-diġitalizzazzjoni.
Din kienet esperjenza ġdida għal ħafna, iżda anke qabel ma l-coronavirus laqat lill-Kummissjoni Ewropea, kienet diġà għamlet il-ħolqien ta’ Ewropa adattata għall-era diġitali waħda mill-prijoritajiet ewlenin tagħha għall-2019–2024.
Il-Ħajja Diġitali ta’ Malta
Il-Kummissjoni Ewropea timmonitorja l-progress diġitali tal-Istati Membri permezz ta’ rapporti annwali dwar l-Indiċi tal-Ekonomija u s-Soċjetà Diġitali (DESI). Malta tinsab fil-5 post mit-28 Stat Membru tal-UE fl-Indiċi tal-Ekonomija u s-Soċjetà Diġitali (DESI) 2020. Abbażi tad-data qabel il-pandemija, il-pajjiż għandu prestazzjoni ogħla mill-medja tal-UE fil-ħames dimensjonijiet kollha tal-indiċi. Malta sejra tajjeb fil-konnettività tal-broadband. Il-pajjiż jirreġistra punteġġi tajbin fuq il-kapital uman, speċjalment minħabba l-proporzjon għoli ta’ speċjalisti tal-ICT u gradwati tal-ICT, filwaqt li anki l-involviment tan-nisa fis-settur diġitali qiegħed gradwalment jiżdied. Aktar u aktar nies f’Malta qegħdin jużaw l-internet (bil-perċentwal tal-utenti tal-internet issa konformi mal-medja tal-UE) u jinvolvu ruħhom f’għadd ta’ attivitajiet (b’punteġġ għoli ħafna f’dak li għandu x’jaqsam mal-bejgħ online). In-negozji Maltin jikklassifikaw fl-ewwel post fl-użu tal-big data, u l-livell ġenerali tad-diġitalizzazzjoni tan-negozji huwa relattivament għoli.
Il-prestazzjoni tal-pajjiż fis-servizzi pubbliċi diġitali għadha qed tiġi affettwata b’mod negattiv mill-użu baxx tas-servizzi tal-gvern elettroniku mill-pubbliku ġenerali. Il-progress baxx fil-politiki dwar id-data miftuħa huwa raġuni oħra għaliex Malta waqgħet lura meta mqabbla ma’ Stati Membri oħra tal-UE.
L-istrateġija diġitali tal-UE għandha l-għan li tinvolvi aktar nisa fit-teknoloġija u żżid l-għadd ta’ intraprendituri tat-teknoloġija nisa. Skont it-Tabella ta’ Valutazzjoni tal-2020 dwar in-Nisafid-Diġitali (WID) tal-Kummissjoni Ewropea, 18% biss tal-ispeċjalisti tal-ICT huma nisa.
In-nisa fit-Tabella ta’ Valutazzjoni Diġitali
Strateġija diġitali għal Malta
L-aħħar Strateġija Diġitali Nazzjonali ta’ Malta ġiet ippubblikata fl-2014. L-industrija tal-ICT f’Malta kisbet tkabbir sostanzjali f’dawn l-aħħar għaxar snin. Minbarra s-settur tal-iGaming, issa jammonta għal aktar minn 5% tal-PDG tan-nazzjon. Minbarra li huwa settur fih innifsu, l-ICT jgħin ukoll lil setturi oħra tan-negozju biex jiżviluppaw u jikbru. Huwa l-faċilitatur tal-oqsma ta’ speċjalizzazzjoni intelliġenti identifikati fl-Istrateġija Nazzjonali għar-Riċerka u l-Innovazzjoni 2020. L-Istrateġija ta’ Malta Diġitali tfasslet biex trawwem industrija b’saħħitha, kompetittiva, megħjuna mill-ICT u orjentata lejn l-esportazzjoni, li tkun kapaċi tikkompeti globalment.
Il-Kummissjoni Ewropea qed taħdem fuq trasformazzjoni diġitali li tqiegħed lin-nies l-ewwel, tiftaħ opportunitajiet ġodda għan-negozju u taħdem biex tikseb l-ambizzjoni tal-Patt Ekoloġiku tal-Ewropa li ssir l-ewwel kontinent newtrali għall-klima sal-2050.
L-approċċ tal-UE għall-futur diġitali huwa mfassal biex jiżgura li t-teknoloġija ttejjeb il-ħajja ta’ kuljum taċ-ċittadini u toħloq ambjent li jagħmilha aktar faċli għan-negozji biex jibdew, jikbru, jinnovaw u jikkompetu.
Id-diġitalizzazzjoni tal-Ewropa se tieħu ż-żmien, u tippreżenta ħafna sfidi, inkluż it-tnaqqis tad-distakk diġitali bejn dawk b’aċċess għall-kompjuters u l-internet u dawk b’aċċess limitat jew li jbatu bit-teknoloġija.
Insawru l-futur diġitali tal-Ewropa
Deċennju Diġitali
Il-Kummissjoni Ewropea waqqfet Kumpass Diġitali li jittraduċi l-ambizzjonijiet diġitali tal-UE f’miri konkreti li għandhom jintlaħqu matul l-għaxar snin li ġejjin.
Id-drittijiet u l-libertajiet taċ-ċittadini jridu jiġu protetti fit-tranżizzjoni diġitali u se jiġi żviluppat qafas ta’ prinċipji permezz ta’ dibattitu soċjetali wiesa’ biex jgħin fil-promozzjoni u r-rispett tal-valuri tal-UE fl-ispazju diġitali.
Il-pandemija kixfet kemm huma kruċjali t-teknoloġiji u l-ħiliet diġitali biex naħdmu, nistudjaw u ninvolvu ruħna — u fejn irridu niksbu aħjar. Issa rridu nagħmlu dan id-Deċennju Diġitali tal-Ewropa sabiex iċ-ċittadini u n-negozji kollha jkunu jistgħu jaċċessaw bl-aħjar mod id-dinja diġitali.
Ursula von der Leyen, il-President tal-Kummissjoni Ewropea
Il-miri tad-Deċennju Diġitali għall-2030 jinkludu:
- Mill-inqas 80% tal-adulti kollha għandu jkollhom ħiliet diġitali bażiċi, u għandu jkun hemm 20 miljun speċjalist fl-ICT impjegati fl-UE, b’aktar nisa jieħdu dawn il-pożizzjonijiet;
- L-unitajiet domestiċi kollha tal-UE għandu jkollhom konnettività tal-gigabits u ż-żoni popolati kollha għandhom ikunu koperti mill-5G;
- Tlieta minn kull erba’ kumpaniji għandhom jużaw is-servizzi tal-cloud computing, il-big data u l-Intelliġenza Artifiċjali u aktar minn 90 % tal-SMEs għandu jkollhom mill-inqas livell bażiku ta’ intensità diġitali;
- Is-servizzi pubbliċi ewlenin kollha għandhom ikunu disponibbli online u ċ-ċittadini kollha għandu jkollhom aċċess għar-rekords mediċi elettroniċi tagħhom.
Biex jintlaħqu l-għanijiet stabbiliti mill-Kumpass Diġitali, il-Kummissjoni Ewropea qed taċċellera t-tnedija ta’ proġetti multinazzjonali li se jiżviluppaw teknoloġiji pan-Ewropej u infrastruttura diġitali.
Dawn se jiġu ffinanzjati billi jiġu kkombinati l-investimenti mill-baġit tal-UE, mill-Istati Membri u mill-industrija. L-Istati Membri huma impenjati li jiddedikaw mill-inqas 20 % tal-Pjanijiet ta’ Rkupru u Reżiljenza tagħhom għall-prijorità diġitali.
Id-Deċennju Diġitali tal-Ewropa — Mistoqsijiet u Tweġibiet
Id-Deċennju Diġitali fil-qosor
Il-protezzjoni tad-data
Kuljum, jgħaddu minn fuq l-internet terabytes ta’ informazzjoni, inkluża data personali privata.
Skont ir-regoli tal-UE, id-data personali tista’ tinġabar biss għal skop leġittimu, taħt kundizzjonijiet legali stretti, u kull min jiġbor u jimmaniġġja informazzjoni personali jrid jipproteġiha minn użu ħażin.
Il-protezzjoni tad-data ġiet imtejba madwar l-UE fl-2018 permezz tar-Regolament Ġenerali dwar il-Protezzjoni tad-Data (GDPR). Dan ir-regolament jagħti lill-individwi d-dritt li jitolbu kopja lil kwalunkwe organizzazzjoni tad-data personali li tista’ tkun qed iżżomm dwarhom. Iċ-ċittadini għandhom ukoll id-dritt li d-data tagħhom titħassar malajr skont il-GDPR, u l-kumpaniji u l-organizzazzjonijiet iridu jsegwu regoli stretti fir-rigward tal-ipproċessar tad-data.
Fl-2020, il-Kummissjoni Ewropea u r-Rappreżentant Għoli tal-Unjoni għall-Affarijiet Barranin u l-Politika ta’ Sigurtà ppreżentaw Strateġija ġdida tal-UE dwar iċ-Ċibersigurtà.
L-istrateġija l-ġdida għandha l-għan li tissalvagwardja Internet globali u miftuħ billi tiżviluppa għodod li jiżguraw is-sigurtà u jipproteġu l-valuri Ewropej kif ukoll id-drittijiet fundamentali ta’ kulħadd.
Mistoqsijiet u tweġibiet dwar l-Istrateġija taċ-Ċibersigurtà
Il-Kummissarju għat-Tagħrif u l-Protezzjoni tad-Data, Malta
Azzjonijiet Diġitali
L-Unjoni Ewropea diġà għamlet progress biex tqarreb it-teknoloġija lejn in-nies, filwaqt li tiżgura li d-drittijiet tal-privatezza u tad-data jiġu rispettati.
Wieħed mill-aktar benefiċċji viżibbli tal-Istrateġija Diġitali tal-UE kien l-eliminazzjoni tat-tariffi tar-roaming tal-mowbajls. Mill-2017 ’l hawn, it-telefonati, il-messaġġi bl-SMS u l-mowbajl tiegħek huma kollha koperti mill-abbonament tal-mowbajl tiegħek, tkun fejn tivvjaġġa fl-UE.
Restrizzjonijiet mhux ġustifikati bbażati fuq il-ġeografija — jew l-imblukkar ġeografiku — li jdgħajfu x-xiri online u l-bejgħ transfruntier, ukoll spiċċaw fl-2018.
Inizjattiva minnhom tal-Kummissjoni Ewropea qed tipprovdi Wi-Fi bla ħlas għal miljuni ta’ ċittadini fil-parks, il-pjazez, il-bini pubbliku, il-libreriji, iċ-ċentri tas-saħħa u l-mużewijiet tal-Ewropa. Skontl-inizjattiva WiFi4EU, il-bliet u d-distretti fl-Istati Membri jistgħu japplikaw għal vouchers b’valur ta’ EUR 15,000 biex jinstallaw tagħmir tal-Wi-Fi fi spazji pubbliċi. Malta ngħatat kważi miljun euro f’vouchers tal-WiFi4EU s’issa.
Il-Kummissjoni Ewropea ħadet ukoll azzjoni biex tiġġieled l-aħbarijiet foloz online, u żiedet il-pressjoni fuq il-pjattaformi tal-midja soċjali biex twaqqaf it-tixrid tad-diżinformazzjoni madwar il-pandemija tal-coronavirus.
Il-Kummissjoni għenet ukoll liċ-ċittadini, inklużi l-għalliema, biex jużaw in-netwerks diġitali biex jgħinu fix-xogħol, il-kreattività u d-divertiment matul il-pandemija u tat bidu għaċ-Ċertifikat Ekoloġiku Diġitali biex jiġi ffaċilitat il-moviment liberu u sikur taċ-ċittadini fi ħdan l-UE matul il-pandemija tal-COVID-19.
Soluzzjonijiet diġitali matul il-pandemija
Pjan ta’ Azzjoni għall-Edukazzjoni Diġitali
Eċċellenza u fiduċja fl-intelliġenza artifiċjali
L-Att dwar is-Servizzi Diġitali
L-istrateġija industrijali Ewropea
Il-ħiliet u l-impjiegi diġitali
Informatika ta’ Prestazzjoni Għolja
Teaser: Il-ħolqien ta’ Ewropa adattata għall-era diġitali hija waħda mill-prijoritajiet ewlenin tal-Kummissjoni Ewropea għall-2019–2024.
